Żywieckie Gody to coroczne wydarzenie odbywające się na początku roku w Żywcu oraz w Milówce, które skupiają się na zachowaniu i upowszechnianiu lokalnych zwyczajów. Jednym z najbardziej spektakularnych elementów tych uroczystości są barwne korowody przebierańców, w których uczestniczą Jukacy z Żywca-Zabłocia oraz Dziady z okolicznych wsi. Ta tradycja, zakorzeniona w historii regionu, jest nie tylko ciekawym widowiskiem, ale także istotnym elementem dziedzictwa kulturowego.
Dziady Noworoczne: Tradycja, która trwa wieki
Nie wiadomo dokładnie, kiedy narodziła się tradycja związana z dziadami noworocznymi na Żywiecczyźnie, ale badacze przypuszczają, że jej początki sięgają czasów króla Jana Kazimierza oraz najazdu Szwedów na Żywiec w XVII wieku. Przebierańcy, zwani Jukacami lub Dziadami, pojawiają się w ostatni dzień starego roku oraz pierwszy dzień nowego roku, zwiastując nadejście Nowego Roku. Charakteryzują się dynamiczną muzyką, odgłosami dzwonków i trzaskaniem batów, co sprawia, że są słyszalni zanim stają się widoczni.
Kostiumy tych kolędników mogą być dziwaczne dla osób spoza Żywiecczyzny, ale mają one głębokie znaczenie kulturowe. Stroje te odnoszą się do tradycyjnej symboliki i stereotypów, a kolędowanie było uważane za obrzęd wpływający na dobrobyt i pomyślność w Nowym Roku.
W kolorowych strojach mężczyźni chodzą po domach, składając życzenia i zaczepiając napotkane osoby. To dziedzictwo kulturowe przekazywane jest na Żywiecczyźnie z pokolenia na pokolenie, co pomaga w zachowaniu obrzędów przodków. Udział w tym kolędowaniu przynosi radość, łączy ludzi i buduje poczucie dumy.
Żywieckie Gody 2024 – Żywiec, Milówka, Bielsko-Biała – PROGRAM
Jak co roku „Żywieckie Gody” składać się będą z szeregu wydarzeń, z których najważniejsze odbędą się w Żywcu i w Milówce. Są to m.in. trzy konkursy: w „izbie” i plenerze oraz „trzaskania” z bata, a ponadto korowody, warsztaty, wystawy, pokazy zimowych zwyczajów, kiermasz sztuki ludowej, koncerty oraz degustacje jadła
regionalnego i wiele innych.
Najbardziej spektakularna część wydarzenia odbędzie się w sobotę 20 stycznia w Milówce. Ulicami tej urokliwej miejscowości przejdzie barwny korowód Dziadów Noworocznych i Jukacy,
na rynku odbędzie się konkurs trzaskania z bata, a przy Amfiteatrze nad Sołą prezentacje konkursowe około 20 grup obrzędowych.
Podczas finału Żywieckich Godów, w niedzielę 28 stycznia, feeria barw i kolędniczych dźwięków wypełni Dom Kultury im. Wiktorii Kubisz w Bielsku-Białej, gdzie zaprezentują się laureaci
tegorocznej edycji Przeglądu. Dzień wcześniej, w sobotę 27 stycznia warto odwiedzić Żywiec, bowiem ulicami miasta przejdzie widowiskowy korowód połączony z prezentacjami Dziadów Noworocznych i Jukacy.
