W Polskim Transporcie Górskim znajduje się wiele pereł, ale jedną z najważniejszych jest Kolej Linowa na Szyndzielnię. To niezwykłe dzieło inżynieryjne, które zapoczątkowało nową erę w transporcie górskim w Polsce.
Początki i Konstrukcja
Historia Kolei Gondolowej na Szyndzielnię sięga lat 50. XX wieku. Budowę rozpoczęto w 1950 roku, a dostawcą urządzeń technologicznych oraz gondoli była renomowana austriacka firma Brüder Girak. Roboty budowlane prowadziło Bielskie Przemysłowe Zjednoczenie Budowlane pod nadzorem Krakowskiego Zarządu Inwestycji Kolejowych pod kierownictwem inż. Zbigniewa Schneigerta.
Projektantką budynków stacji kolejki była inż. arch. Krystyna Różyska, która w latach 1951–1957 opracowała siedem projektów wstępnych. Spośród nich wybrano projekty dolnej i górnej stacji kolejki. Z myślą o zapewnieniu większej przepustowości, architektka podjęła próbę rozbudowy schroniska na Szyndzielni, dodając halę wyżywieniową.
Wyjątkowa Konstrukcja Kolei
Kolej Linowa Szyndzielnia była wyposażona w 35 czteroosobowe wagoniki, które umożliwiały przewóz około 300 osób na godzinę, osiągając prędkość 2,6 m/s. Przejazd trasą o długości 1920 m zajmował około 12 minut. Trasa tej niezwykłej kolei charakteryzowała się zaledwie sześcioma kratowymi podporami, których wysokość wynosiła od 8 do 14 metrów.
21 grudnia 1953 roku to dzień, który zapisano jako pierwszy dzień funkcjonowania Kolei Gondolowej na Szyndzielnię. Wówczas przewiozła na szczyt 2 tysiące pasażerów, wśród których znaczna część stanowili młodzi ludzie z Pałacu Młodzieży im. B. Bieruta w Stalinogrodzie.
https://www.youtube.com/watch?v=Y015wGqR4OY
Bielska Gubałówka
Kolej Gondolowa na Szyndzielnię odegrała znaczącą rolę w promowaniu wycieczek górskich wśród mieszkańców Górnego Śląska. Organizowano liczne wycieczki zakładowe, uwalniając ludzi od męczących tras podejściowych. Dzięki Kolei, można było cieszyć się pięknymi widokami górskiego krajobrazu już na początku przygody.
W 1956 roku pojawiły się nawet dyskusje, czy Szyndzielnia ma potencjał, aby stać się swoistą “bielską Gubałówką”. Rozważano również możliwość kursowania kolejki po zmroku, co wówczas było rewolucyjnym pomysłem.
Ewolucja i Modyfikacje
Pierwsza dekada funkcjonowania Kolei Gondolowej na Szyndzielnię minęła, niosąc ze sobą pewne wyzwania techniczne. Kolejka często doświadczała awarii, z czego dwukrotnie konieczna była wymiana lin napędowych. Mechanizm napędowy znajdował się na górnej stacji, co wymagało stałej obecności pracownika kolei.
W 1965 roku przeprowadzono pierwszy poważny remont, podczas którego wymieniono linę napędową i nośną, a także zamontowano 17 nowych gondoli. W 1978 roku doszło do trzeciej wymiany wagonów, tym razem na nowoczesne, 4-osobowe gondole. Polskie Koleje Linowe zadbały o unowocześnienie kolei, poprawiając komfort i bezpieczeństwo pasażerów.
Nowa Era Kolei Gondolowej
W 1993 roku Koleję Gondolową przekazano gminie Bielsko-Biała, co umożliwiło przeprowadzenie kolejnych istotnych modyfikacji. W latach 1994–1995 przeprowadzono gruntowną modernizację, która objęła m.in. wymianę starych podpór oraz zakup nowych sześcioosobowych gondoli.
W wyniku modernizacji, trasa Kolei Gondolowej została wydłużona do 1940 m, a ilość przewożonych pasażerów znacząco zwiększona, osiągając 850 osób na godzinę. Czas przejazdu skrócono do zaledwie 6,25 minuty. Dodano automatyczne drzwi, a kolejka korzystała już tylko z jednej liny.
Kolej na Przyszłość
Kolej Gondolowa na Szyndzielnię nie przestaje się rozwijać. W 2016 roku przeprowadzono kolejny remont, wymieniając wagoniki, napędy, hamulce, oraz elektronikę. Dzięki temu kolej jest obecnie w stanie przewieźć do 750 osób na godzinę, osiągając maksymalną prędkość 5 m/s.
Po zakończeniu modernizacji w marcu 2017 roku, Kolej Gondolowa na Szyndzielnię ponownie otworzyła swoje podwoje dla turystów, gotowa dostarczyć im niezapomniane przeżycia i widoki.
źródło: wikipedia
