Kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Starym Żywcu stanowił najstarszą budowlę sakralną na terenie Żywiecczyzny. Andrzej Komoniecki w swoich dziejopisach napisał, że świątynia powstała w czasach, o których „ pamiętnika nie masz”.
Kościół Wszystkich Świętych w Starym Żywcu
Kościół powstał na miejscu poprzedniej lokacji miasta Żywiec, po jego przeniesieniu w górę Soły, stała się ona terenem wsi Stary Żywiec.
foto: fotopolska.eu
Świątynia o której mowa powstała w czasach, o których „ pamiętnika nie masz”, napisał Andrzej Komoniecki w swoich dziejopisach. Wiadomo, że świątynia była zbudowana z drzewa cisowego. Budowla spłonęła ok. 1477 r. podczas najazdu starosty krakowskiego Jakuba z Dębna, lecz po jakimś czasie została odbudowana, tym razem wykonana została z drewna jodłowego.
Kilka lat później świątynia uległa ponownemu zniszczeniu, tym razem sprawcą była rzeka Soła. Podczas powodzi nurt rzeki zalał kościół poważnie naruszając jego konstrukcję. W 1507 r. odbudowano kościół. Za materiał posłużyło ocalałe z drewno, a kościół stał otoczony kamienno-drewnianym murem.
Gotycki budynek kościoła wykonany był z drewna, przedstawiał styl śląsko-małopolski. W późniejszym okresie dokonano przeróbek, jednak nie wpłynęły one na ogólny styl obiektu.
We wnętrzu znajdowały się drewniane rzeźby, przedstawiające Jana Chrzciciela oraz św. Szczepana, wykonane ok. 1380 r. Do kolejnego elementu wyposażenia należał tryptyk z ok. 1400 r. Na jego skrzydłach znajdowały się rzeźby dwunastu stojących apostołów, a w środkowej części – wizerunki siedzących Jezusa i Marii.
Kościół został spalony podczas działań wojennych w 1945 r. razem z większością znajdującego się w nim wyposażenia. Wszystko to co udało się uratować przed pożarem, zdeponowano w Muzeum Narodowym w Krakowie (skrzydła tryptyku), kaplicy Matki Boskiej Różańcowej w Żywcu (środkowa część tryptyku) oraz w innych kościołach
Na miejscu zniszczonej świątyni postawiono barak, w którym odbywały się nabożeństwa. W związku z planami powstania Jeziora Żywieckiego, ogłoszonymi w 1950 r., do odbudowy nie doszło. Parafia została przeniesiona do Zarzecza wraz z budynkiem drewnianej kaplicy tymczasowej.
Do powołanej w 1925 r. parafii Wszystkich Świętych, należał Stary Żywiec, Zarzecze, Zadziele, Czernichów, Międzybrodzie Żywieckie, a także część Tresnej i Moszczanicy. W 1946 r. w związku z powstaniem samodzielnej parafii w Międzybrodziu Żywieckim, od parafii starożywieckiej odłączono Międzybrodzie Żywieckie, Czernichów i Tresną.
Wokół kościoła znajdował się cmentarz, spoczywały na nim m.in. ofiary epidemii czerwonki z 1917 r. Część mogił została przeniesiona, utworzono w tym celu zbiorowe groby na cmentarzu Przemienienia Pańskiego.
Z relacji wielu mieszkańców, jeszcze kilka lat temu rybacy znajdowali na brzegu Jeziora Żywieckiego szczątki ludzkich kości. Prawdopodobnie to pozostałości po cmentarzu w Starym Żywcu.
źródło/foto: wikipedia / fotopolska.eu / Muzeum Miejskie w Żywcu /
