W październiku Instytut Sobieskiego opublikował raport zatytułowany “Korekta Układu Województw – Ku Równowadze Rozwoju”, autorstwa dr Łukasza Zaborowskiego. Raport ten porusza kluczową kwestię reformy administracyjnej województw w Polsce. Dr Zaborowski, ekspert ds. administracji publicznej, krytykuje obecny podział województw jako “przypadkową hybrydę” i sugeruje, że zmiany są konieczne.
Obecny Stan Województw
Obecny podział województw w Polsce jest wynikiem reformy administracyjnej z 1999 roku. Jednak zdaniem autora raportu, dr Łukasza Zaborowskiego, ta reforma nie została przeprowadzona w sposób właściwy. Liczba województw została sztucznie zwiększona, co doprowadziło do powstania województw o niewielkiej przeciętnej wielkości. W efekcie, województwa te tracą zdolność do samodzielnego funkcjonowania.
Propozycje Zmian
W raporcie zaproponowano cztery różne warianty reformy administracyjnej województw. Każda z tych propozycji ma na celu przywrócenie równowagi rozwoju regionalnego i optymalizację struktury administracyjnej kraju. Oto krótka charakteryzacja każdej z tych propozycji:
Wariant I – “Minimalny”
Wariant minimalny zakłada powściągliwą korektę obecnego stanu rzeczy. Nie zakłada on tworzenia nowych jednostek administracyjnych. Głównym celem tego wariantu jest ograniczenie rozległości województw o największej powierzchni na rzecz tych mniejszych.
Wariant II – “Umiarkowany”
Wariant umiarkowany przewiduje uzupełnienie obecnego układu o województwa, które “jednoznacznie brakują” w świetle standardów obecnego podziału. Jest to próba dostosowania administracyjnych jednostek do rzeczywistych potrzeb i warunków.
Wariant III – “Równoważący”
Wariant równoważący to już dalej idące ograniczenie województw ośrodków metropolitalnych na rzecz wieloośrodkowych województw “pozametropolitalnych”. Jest to próba zapewnienia równowagi w rozwoju regionalnym.
Wariant IV – “Makroregionalny”
Najbardziej innowacyjnym wariantem jest wariant makroregionalny. Zakłada on powrót do koncepcji dużych województw, opartych na wielkoskalowych układach osadniczych, szczególnie ośrodkach metropolitalnych. Jednak, aby utrzymać równowagę sił, w tym wariancie największe ośrodki tracą funkcje administracyjne na szczeblu wojewódzkim.
Bielsko-Biała i Żywiec w województwie Cieszyńsko-Krakowskim
W ramach wariantu IV, Polska mogłaby zostać podzielona na 12 województw. Ośrodki metropolitalne byłyby rdzeniem tych jednostek, uzupełnionym na wschodniej granicy miastami o znaczeniu ponadregionalnym. To oznaczałoby większe województwa, które mogą efektywniej zarządzać swoim rozwojem.
Uwagę zwracają zmiany w naszym regionie. Bielsko-Biała, Żywiec i Cieszyn znalazłyby się w innym województwie. Obecne województwo śląskie zostałoby połączone z większą częścią województwa opolskiego, a Bielsko-Biała, Żywiec, Cieszyn i okoliczne tereny przyłączone byłyby do województwa cieszyńsko-krakowskiego. Ośrodkami wojewódzkimi stałyby się miasta Bielsko-Biała i Nowy Sącz.
źródło: portalsamorzadowy.pl
