Rada Miejska Bielska-Białej udzieliła absolutorium prezydentowi miasta Jarosławowi Klimaszewskiemu za wykonanie budżetu za rok 2021. XLVI – absolutoryjna – sesja tej kadencji RM obyła się 23 czerwca. Po dyskusji uchwałę poparli wszyscy radni z Klubu Radnych Jarosława Klimaszewskiego, trzech radnych z klubu Niezależnych.BB, natomiast wstrzymali się od głosu radny Janusz Okrzesik i Klub Radnych Prawa i Sprawiedliwości.

Ostatnia przed wakacjami sesja Rady Miejskiej pełna była podsumowań i ocen minionego roku. Inspiracją do tego był przedstawiony raport o stanie miasta, udzielenie wotum zaufania prezydentowi i podjęcie uchwały o udzieleniu absolutorium Jarosławowi Klimaszewskiemu. Sprawozdanie z wykonania budżetu miasta za 2021 rok otrzymało pozytywną, bez uwag, opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach.

Radni opozycyjni w trakcie dyskusji zwracali uwagę na zadłużenie miasta i nienajlepsze wykonanie wydatków inwestycyjnych. Jednak wszyscy mieli świadomość, że na wynik wszystkich działań zasadniczy wpływ miały czynniki zewnętrze związane z sytuacją pandemiczną na świecie oraz zmianą systemu podatkowego w naszym kraju. Dlatego warto podkreślić, że ubiegły rok był trzecim rokiem z rzędu, w którym udało się zrealizować inwestycje na poziomie 300 mln zł. Mimo że na przykład do zadań bieżących oświaty miasto dopłaciło ze środków własnych 165 mln zł, czyli o prawie 28 mln zł więcej niż w roku 2020. Kiedy do tego dodamy fakt, że ubiegłoroczny budżet konstruowany był w okresie pandemii i lockdownu, przy inflacji blisko 3-krotnie wyższej od przewidywanej przez Ministerstwo Finansów, to w całej pełni zobaczymy uwarunkowania, w których przyszło zarządzać prezydentowi miastem.

Obraz miasta ze wszystkimi blaskami i cieniami przedstawił Radzie Miejskiej prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski.

– Pomimo wielu trudności należy przyznać, że miniony rok był dla Bielska-Białej rokiem pomyślnym. Zapewniony został zrównoważony rozwój miasta. Rok budżetowy zamknęliśmy deficytem w wysokości 36 mln zł, czyli wynikiem prawie dwukrotnie korzystniejszym niż w latach 2019-2020. Oceniając wynik budżetu za 2021 rok, należy wziąć pod uwagę fakt, że został on zniekształcony poprzez wpływ do budżetu miasta w grudniu 2021 roku jednorazowej subwencji uzupełniającej z Ministerstwa Finansów w wysokości 41,5 mln zł z przeznaczeniem na wydatki 2022 roku. Środki te z założenia mają zrekompensować w 2022 r. straty, jakie w budżecie miasta spowodują zmiany podatkowe wynikające z wdrożenia rządowego programu Polski Ład. Gdyby nie uwzględniać tych jednorazowych dochodów, miasto zamknęłoby rok deficytem na poziomie prawie 78 mln zł – wyjaśniał prezydent Jarosław Klimaszewski.

Dochody budżetu zostały wykonane w wysokości 1.503,8 mln zł, to jest 103,8 proc. planu, co stanowi 55,5 mln zł ponadplanowych wpływów. Są one wyższe od wykonanych za 2020 rok o 8 proc., natomiast bez wspomnianej wcześniej subwencji wzrost wynosiłby tylko 5 proc. Dochody bieżące zostały zrealizowane w kwocie 1.384 mln zł i są wyższe od zrealizowanych w 2020 r. o prawie 13 proc. Po wyłączeniu jednorazowej subwencji, wzrost wynosiłby około 9 proc.

Wpływy z tytułu udziałów w PIT wyniosły 348,6 mln zł, co stanowi wzrost o prawie 12 proc. w porównaniu do 2020 roku.

– Należy zwrócić uwagę, że w roku ubiegłym wpłynęło z tytułu udziałów PIT 348 mln zł, natomiast w roku bieżącym mamy stałą ryczałtową kwotę, która wynosi 302 mln zł. Wniosek z tego jest taki, że rekompensata z ubiegłego roku w kwocie 41,5 mln zł nie pokrywa straty związanej z wdrożeniem Polskiego Ładu, chociaż takie były szacunki Ministerstwa Finansów – podkreślił prezydent miasta.

Udziały w CIT wyniosły 41 mln zł i były wyższe o 40 proc. w odniesieniu do ich wykonania za 2020 rok, co świadczy o tym, że mimo panującej jeszcze w 2021 roku pandemii, sytuacja przedsiębiorstw działających na terenie naszego miasta uległa poprawie.  Dochody majątkowe zostały wykonane w kwocie 119,9 mln zł, to jest 109,3 proc. planu, ale jednocześnie są one niższe o ponad 40 mln zł do wykonanych w 2020 roku. Wynika to głównie z realizacji środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, które stanowią częściowe rozliczenie przedsięwzięć, znajdujących się w trakcie realizacji, jak również stanowią refundacje poniesionych wydatków w latach ubiegłych. Wpływy środków w ramach nowej perspektywy na lata 2021-2027 możliwe będą do otrzymania przez miasto najwcześniej w trakcie bieżącego roku, po zaakceptowaniu przez instytucje unijne Krajowego Planu Odbudowy oraz po ogłoszeniu i rozstrzygnięciu pierwszych konkursów przez regionalne instytucje zarządzające.

Wydatki budżetu zostały wykonane w wysokości 1.540 mln zł, to jest 91,6 proc. planu. Wydatki bieżące wyniosły 1.229 mln zł i zostały wykonane w 97 proc. planu. Niewykonanie wydatków bieżących na kwotę 38 mln zł związane jest głównie z panującą pandemią – część zadań nie została zrealizowana w całości, a od realizacji niektórych w ogóle odstąpiono.  

Nominalnie wydatki bieżące 2021 roku wzrosły o prawie 80 mln zł w odniesieniu do zrealizowanych w 2020 roku.

– Należy przypomnieć, że kolejny już rok z rzędu przekazywana przez ministra finansów subwencja oświatowa nie pokrywa kosztów związanych z utrzymaniem oświaty na terenie miasta. Znaczny wzrost wydatków na oświatę w ubiegłym roku, pomimo wyższej o ponad 18 mln zł subwencji oświatowej spowodował, że tylko do zadań bieżących oświaty miasto dopłaciło ze środków własnych 165 mln zł, czyli o prawie 28 mln zł więcej niż w roku 2020 – mówił podczas sesji prezydent Jarosław Klimaszewski.

Odnosząc się do zarzutów części radnych dotyczących inwestycji i zadłużenia miasta prezydent powiedział: – Wydatki majątkowe zostały wykonane w wysokości 310 mln zł, to jest 75 proc. planu. Niewykonanie inwestycji na kwotę prawie 103 mln zł (głównie z udziałem środków unijnych) wynika z uwarunkowań formalno-prawnych oraz harmonogramów prac, część robót została przesunięta w realizacji na 2022 rok. W przypadku żadnego z zadań nie odstąpiono od jego realizacji. Należy jednak podkreślić, że ubiegły rok był trzecim rokiem z rzędu, gdzie udało nam się zrealizować inwestycje na poziomie 300 mln zł. Największe kwoty przeznaczyliśmy na inwestycje drogowe (108 mln zł), ochrony zdrowia (81 mln zł), gospodarki mieszkaniowej (51 mln zł), oświaty (28 mln zł) oraz gospodarki komunalnej i ochrony środowiska (26 mln zł). Realizacja inwestycji na ponad 300 mln zł wiąże się niestety z zadłużeniem miasta, ale efekt tych działań jest taki, że miejsc pracy nie ubyło – stopa bezrobocia w Bielsku-Białej w 2021 roku spadła w porównaniu do 2020 roku o 0,5 punktu procentowego i wyniosła 2,2 proc., czyli jest w dalszym ciągu jednym z najniższych wskaźników w kraju. Po dwóch latach pandemicznych można powiedzieć, że nasze działania przyniosły doskonały efekt.

Nie wszyscy wiedzą, że wysoki stopień realizacji dochodów bieżących i jednocześnie niższe niż planowano wykonanie wydatków bieżących, pozwoliły na wygospodarowanie nadwyżki operacyjnej na poziomie prawie 155 mln zł.

-Tak wysoki poziom nadwyżki operacyjnej (prawie dwukrotny wzrost w stosunku do 2020 roku) możliwy był przede wszystkim dzięki jednorazowej subwencji w wysokości 41,5 mln zł. Bez tej subwencji, nadwyżka operacyjna wynosiłaby 113,5 mln zł, czyli kształtowałaby się na poziomie podobnym jak w poprzednich latach, gdzie nie występowały problemy z pandemią COVID-19 oraz nie wprowadzano zmian podatkowych niekorzystnych dla samorządów – przypominał prezydent Jarosław Klimaszewski i szczegółowo przedstawił sprawę zadłużenia miasta. – Dopuszczalny wskaźnik spłaty zobowiązań określony w art. 243 ustawy o finansach publicznych wynosił 12,94 proc., natomiast wykonany został na poziomie 2,25 proc., co oznacza, że jest na poziomie 17,4 proc. dopuszczalnego wskaźnika. Indywidualny wskaźnik zadłużenia jest więc na bardzo bezpiecznym poziomie, o czym również świadczy dużo mniejszy niż planowano poziom zadłużenia na koniec 2021 roku, który wyniósł 410,7 mln zł, przy planowanym na poziomie 512,3 mln zł. Warto w tym miejscu wspomnieć, że na początku 2022 roku miasto spłaciło prawie 36 mln zł najdroższych kredytów, jakie obecnie posiada. W okresie sporządzania sprawozdania za I kwartał br. mieliśmy już świadomość, jak zamykamy poprzedni rok budżetowy, jakimi dysponujemy tzw. wolnymi środkami, które według ustawodawcy mogą być przeznaczone na wcześniejszą spłatę kredytów, korzystając z wyłączenia z indywidualnego wskaźnika zadłużenia. Tego rodzaju operacja nie pogarsza indywidualnego wskaźnika zadłużenia miasta. Wszystkie te działania spowodowały, że w chwili obecnej mamy 374 mln zł długu, z czego 200 mln zł to środki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, którego średnia stopa procentowa wynosi 2,2 proc. oraz pożyczka rewitalizacyjna w kwocie 32,9 mln zł ze stałą stopą procentową przez cały okres spłaty 0,25 proc. Dobry wynik finansowy miasta ma pozytywny wpływ na jego wiarygodność kredytową, stanowi solidną podstawę w zakresie pozyskiwania środków unijnych, a przede wszystkim jest potwierdzeniem stabilnych, lecz niepewnych finansów samorządowych. Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że obecnie nie wiadomo, czy jednorazowa subwencja przekazana samorządom na wydatki 2022 roku będzie również przyznawana w kolejnych latach. Na ten moment przewidujemy, że nadwyżka operacyjna na koniec bieżącego roku osiągnie poziom około 20 mln zł, czego konsekwencją są zmiany legislacyjne w zakresie podatku PIT wprowadzone pod koniec 2019 roku, a z drugiej strony rosnące w szybkim tempie wydatki bieżące związane z galopującą inflacją oraz gwałtownym wzrostem cen paliw i prądu – dodał prezydent.

Dlatego w dalszym ciągu konieczne będzie bieżące monitorowanie dochodów i wydatków oraz podejmowanie różnorakich działań, aby nadwyżka operacyjna oraz indywidualny wskaźnik zadłużenia utrzymywały się na dobrym poziomie.  Istotne jest bowiem, aby w dalszym ciągu miasto miało dobrą kondycję finansową, zwłaszcza że w ramach kolejnej perspektywy unijnej planuje się realizować wiele bardzo istotnych dla rozwoju naszego miasta inwestycji, które wymagać będą znacznego zaangażowania środków z budżetu miasta. Ważne jest także, aby miasto postrzegane było jak dotychczas – jako prężnie rozwijające się, atrakcyjne dla biznesu i jego mieszkańców, a także jak w poprzednich latach, wysoko oceniane- zapowiadał prezydent Jarosław Klimaszewski podczas dyskusji nad udzieleniem absolutorium.

Po tych wyjaśnieniach i dyskusji radni wyrazili swoją wolę w głosowaniu. 16 radnych opowiedziało się za udzieleniem absolutorium prezydentowi Jarosławowi Klimaszewskiemu. Nikt nie głosował przeciw, wstrzymało się siedmiu radnych.